انواع رسوبات و خوردگی در آب شیرین کن MED

در آب شیرین کن MED با آب دریا، خوردگی زیررسوبی مثل یک بمب زمان دار است. رسوب ظاهری آرام است، اما زیر آن، فلز در حال نابودی است.
در این راهنمای تخصصی، تمامی انواع رسوبات رایج در آب شیرین کن MED (کربنات کلسیم، سولفات کلسیم، منیزیم هیدروکسید، سیلیکا) و خطرناکترین نوع خوردگی، خوردگی زیررسوبی را با جزئیات کامل بررسی می کنیم.
این مقاله بر اساس تجربه اجرایی صد ها پروژه واقعی در پالایشگاه ها و نیروگاههای ساحلی ایران تهیه شده است. جایی که آب دریا با کلرید بالا، ترکیب مرگباری از رسوب و خوردگی ایجاد می کند.
چرا این مقاله را بخوانید؟
✅ شناسایی ۴ نوع رسوب اصلی MED و تشخیص ظاهری و شیمیایی هر کدام
✅ درک مکانیسم خوردگی زیررسوبی و چرا در MED با آب دریا بسیار شایع است
✅ آشنایی با روش های تشخیص دقیق (XRD, SEM, ICP) برای هر نوع رسوب و خوردگی
✅ دریافت راهکارهای درمان تخصصی با فرمولاسیون های اختصاصی
✅ دسترسی به پروژه های واقعی اجرایی در صنایع ایرانی



چرا آب دریا، ترکیب مرگباری برای MED ایجاد می کند؟
آب دریا در خلیج فارس دارای ویژگی های خاصی است که رسوب و خوردگی را تشدید می کند:
پارامتر | مقدار متوسط در خلیج فارس | تأثیر بر MED |
TDS | ppm40000-45000 | افزایش غلظت املاح ← رسوب گذاری شدید |
کلرید (⁻Cl) | ppm18000-22000 | خوردگی زیررسوبی — تخریب فولاد |
کلسیم (⁺(Ca² | ppm400-500 | تشکیل کربنات و سولفات کلسیم |
منیزیم (⁺(Mg² | ppm۱۲۰۰-1500 | تشکیل منیزیم هیدروکسید در pH بالا |
سیلیس (₂(SiO | ppm 5-15 | تشکیل لایه سیلیکای سخت و چسبنده |
ترکیب مرگبار :
رسوب + کلرید + دمای بالا ← ایجاد محیط موضعی خورنده زیر رسوب ← خوردگی زیررسوبی ← نشتی ناگهانی!
انواع رسوبات در آب شیرین کن MED — تشخیص و خطرات
۱. کربنات کلسیم (₃CaCO) — رایج ترین رسوب
منشأ :
(در دمای بالا وpH > 8.5)
↓Ca²⁺+ HCO₃⁻ →CaCO₃
ظاهر : سفید یا خاکستری — شکننده — شبیه گچ
خطرات :
- کاهش انتقال حرارت ← افزایش مصرف بخار
- ایجاد بستری برای خوردگی زیررسوبی
تشخیص شیمیایی:
- حل در اسید با ایجاد حباب (₂CO)
- آنالیز XRD : پیک های کلسیت
۲. سولفات کلسیم (₄CaSO) — سخت ترین رسوب
منشأ :
(در غلظت بالا و دمای > 70°C)
↓Ca²⁺+ SO₄²⁻ → CaSO₄
ظاهر : سفید یا زرد کدر — بسیار سخت و چسبنده
خطرات :
- چسبندگی شدید به فلز — حذف مکانیکی دشوار
- مقاومت در برابر اسیدهای معمولی
تشخیص شیمیایی:
- عدم حل در HCl — حل جزئی در ₃HNO داغ
- آنالیز XRD : پیک های ژیپس
۳. منیزیم هیدروکسید (₂Mg(OH)) — ناشی از pH بالا
منشأ :
(درpH > 10.5)
↓Mg²⁺+ 2OH⁻ → Mg(OH)₂
ظاهر : سفید، ژله ای، چسبنده
خطرات :
- تشکیل لایه عایق — کاهش انتقال حرارت
- جذب کلرید — تشدید خوردگی زیررسوبی
تشخیص شیمیایی:
- حل در اسید — بدون حباب
- آنالیز SEM-EDS : حضور Mg و O
۴. سیلیکا (₂SiO) — خطرناک ترین رسوب
منشأ : سیلیس محلول ← ₂SiO↓(در دمای بالا و pH قلیایی)
ظاهر : شیشهای یا مات — بسیار سخت — شبیه چسب شیشه
خطرات :
- چسبندگی شدید — غیرقابل حذف با اسیدهای معمولی
- کاهش شدید انتقال حرارت — حتی در لایه های نازک
تشخیص شیمیایی :
- عدم حل در اسیدهای معدنی
- آنالیز SEM-EDS : شناسایی Si — آنالیز XRD : پیک های کوارتز

خوردگی زیررسوبی (Under-Deposit Corrosion) — تهدید اصلی MED با آب دریا
چرا خوردگی زیر رسوبی در MED با آب دریا شایع است؟
- رسوبروی سطح فلز تشکیل می شود
- کلریددر زیر رسوب تجمع می یابد
- دمای بالا(C° ۶۰–۷۰) سرعت خوردگی را افزایش میدهد
- ایجاد محیط موضعی اسیدی (pH < 2) زیر رسوب ← تخریب سریع فلز
ظاهر :
- خوردگی موضعی زیر لایه رسوب
- حفره های عمیق و تیز — معمولاً در لوله های تبخیرکننده
- بدون هشدار قبلی — تا زمان نشتی
تشخیص :
- بازرسی پس از حذف رسوب — خوردگی موضعی در زیر رسوب
- آنالیز SEM-EDS : حضور Cl و O در محل خوردگی
- آنالیز ICP : غلظت بالای کلرید در آب غلیظ
پروژه واقعی :
در پالایشگاه هشتم پارس جنوبی، رسوب و خوردگی زیررسوبی در لوله های MED با آنالیز SEM شناسایی و با فرمولاسیون اختصاصی میتره درمان شد. جلوگیری از نشتی با خسارات بسیار زیاد. (علائم نیاز به شستشوی شیمیایی MED)
روش های تشخیص دقیق — آنالیزهای آزمایشگاهی پیشرفته
برای تشخیص دقیق نوع رسوب یا خوردگی، روش های آزمایشگاهی پیشرفته ضروری هستند:
روش | کاربرد | خروجی |
XRD | شناسایی ترکیبات کریستالی رسوب | طیف پراش — پیکهای CaCO₃،CaSO₄،SiO₂ |
SEM-EDS | تصویربرداری + آنالیز عنصری محلی | تصویر خوردگی + حضور Cl, S, Si, Fe |
ICP-OES | آنالیز کمی عناصر در آب | غلظت Ca, Mg, Si, Cl, Feدر ppm |
✅ جمع بندی آزمایشگاهی:
- XRD ← برای شناسایی نوع رسوب
- SEM-EDS ← برای شناسایی خوردگی زیررسوبی
- ICP ← برای شناسایی غلظت کلرید و سیلیس در آب
چک لیست تشخیص سریع — نوع رسوب یا خوردگی چیست؟
ویژگی | کربنات | سولفات | منیزیم | سیلیکا | خوردگی زیررسوبی |
رنگ | سفید | سفید/زرد | سفید ژله ای | شیشه ای | - |
سختی | شکننده | بسیار سخت | نرم | بسیار سخت | - |
حل در HCl | ✅ با حباب | ❌ | ✅ بدون حباب | ❌ | - |
محل تشکیل | لوله ها | لوله ها | لوله ها | لوله ها | زیر رسوب |
علائم عملیاتی | افزایش بخار | افزایش بخار | افزایش بخار | افزایش بخار | نشتی ناگهانی |
راهکار عملی: شرکت پژوهشی صنعتی آبریزان — تشخیص دقیق و درمان تخصصی
اگر با هر یک از این رسوبات یا خوردگی ها مواجه هستید، شرکت پژوهشی صنعتی آبریزان با آزمایشگاه مجهز و تیم فنی متخصص، آماده است تا در کنار شما باشد.
۱. آزمایشگاه تخصصی — تشخیص دقیق با XRD, SEM, ICP
- ارسال نمونه رسوب یا فلز خورده شده
- آنالیز کامل در کمتر از ۷۲ ساعت
- گزارش تخصصی با پیشنهاد فرمولاسیون اختصاصی
۲. محصولات تخصصی برند میتره — درمان هر نوع رسوب و خوردگی
- ضد رسوب ویژه پکیج های آب شیرین کن حرارتی
- آنتی اسکالانت های ویژه آب های لب شور
- آنتی اسکالانت های ویژه آب دریا
- اکسیژن زدا
- رسوب بردارهای ویژه حذف محصولات ناشی از خوردگی
- رسوب بردار ویژه حذف ترکیبات هیدروکربنی
- ضد خوردگی ویژه آب شیرین کن های MED
۳. خدمات شستشوی شیمیایی میدانی
- اجرای شستشو با فرمولاسیون اختصاصی — تحت نظارت آزمایشگاه
- گزارش قبل و بعد از شستشو — با آنالیز ICP از آب شستشو
پروژه های واقعی:
- پروژه ۱ : شستشوی MED در پالایشگاه دوازدهم پارس جنوبی — بازیابی 85% توان تولید با میتره MDA0102
- پروژه ۲ : رسوب برداری 8 دستگاه MED در مجتمع گاز پارس جنوبی — حذف رسوبات با میتره سرد
- پروژه ۳ : رسوب برداری پکیج آب شیرین کن حرارتی در پالایشگاه سوم پارس جنوبی

✅ جمع بندی نهایی:
در آب شیرین کن MED با آب دریا، ترکیب رسوب و کلرید یک تهدید جدی است. تشخیص دقیق نوع رسوب و خوردگی، اولین و مهم ترین قدم برای درمان صحیح است. استفاده از روش های آزمایشگاهی پیشرفته (XRD, SEM, ICP) به شما کمک می کند تا بدون حدس و گمان، بهترین راهکار شیمیایی را انتخاب کنید.
شرکت پژوهشی صنعتی آبریزانبا برند میتره، با تکیه بر آزمایشگاه تخصصی، محصولات فرموله شده و تیم اجرایی حرفه ای، آماده است تا بازدهی سیستم شما را افزایش دهد، هزینه های عملیاتی را کاهش دهد و عمر تجهیزات را تا ۲ برابر افزایش دهد.
اشتراک گذاری :












دیدگاه خود را ارسال کنید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.